Cultureel erfgoed is meer waard! Op weg naar 2020: De tussenstand?

Het Cultureel-erfgoedoverleg maakt haar memorandum bekend in het Concertgebouw in Brugge tijdens het ‘Groot Onderhoud’, het jaarlijkse sectormoment georganiseerd door FARO, Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed. Met een actie zet het overleg haar pleidooi voor een duurzaam cultureel-erfgoedbeleid kracht bij.

Vlaanderen maakt graag gebruik van haar cultureel erfgoed om zichzelf, al dan niet internationaal, op de kaart te zetten. Daartoe heeft Vlaanderen ingezet op een vooruitstrevend Cultureel-erfgoeddecreet dat de werking van onder andere de musea, de archieven, de erfgoedbibliotheken, de expertisecentra, de organisaties volkscultuur en de erfgoedcellen regelt en ondersteunt. Maar om al die verwachtingen waar te maken zijn er meer middelen en mogelijkheden nodig voor de basistaken van deze cultureel-erfgoedorganisaties: verzamelen, bewaren, onderzoeken, ontsluiten, digitaliseren...

Vandaag maakt het Cultureel-erfgoedoverleg haar memorandum Cultureel erfgoed is meer waard! bekend. Daarin doet de sector aanbevelingen voor een performanter cultureel-erfgoedbeleid. “We pleiten voor een betere afstemming tussen de verschillende overheden en beleidsdomeinen”, zegt Jorijn Neyrinck, woordvoerder van het overleg. “Want cultureel erfgoed is zowel een opdracht voor Vlaanderen, als voor de provincies en zeker ook voor de steden en gemeenten. Daarnaast is het cultureel-erfgoedbeleid verweven met andere beleidsdomeinen zoals bijvoorbeeld het onderwijs, het toerisme en de diplomatieke diensten. De uitdagingen waar de cultureel-erfgoedsector voor staat, zijn groot: collecties zijn onvoldoende geïnventariseerd, er is te weinig plaats in de depots, een duurzame digitaliseringsstrategie ontbreekt, er is geen geld om de prille werking rond immaterieel erfgoed uit te bouwen... Het zijn maar enkele van de pijnpunten die we in ons memorandum aanhalen.”

Toch zijn de uitgangspunten gunstig, want er is een beleidskader en er is een draagvlak. Een vierde van de Vlamingen ouder dan 18 jaar is sterk geïnteresseerd in erfgoedthema’s, zo blijkt uit onderzoek. 1722 verenigingen spannen zich actief in voor cultureel erfgoed en leggen zo de fundamenten voor een sterk erfgoedmiddenveld. 75% van de Vlamingen vindt dat musea een belangrijke rol spelen als geheugen van onze samenleving. “Zelfs niet-geïnteresseerden geven aan dat het de rol is van de overheid om het erfgoed te vrijwaren en te ondersteunen”, aldus Neyrinck. “Het Cultureel-Erfgoeddecreet (2012) voorziet kwaliteitseisen en instrumenten om een duurzaam beleid mogelijk te maken. Wat achterblijft zijn de middelen.”

Download de memorandumtekst hier. 

Het Cultureel-Erfgoedoverleg

Het Cultureel-Erfgoedoverleg is een open overlegstructuur van organisaties en instellingen die de ambitie heeft om, onafhankelijk van het steunpunt voor cultureel erfgoed en het steunpunt voor lokaal cultuurbeleid, een overkoepelende en belangenverdedigende rol te spelen binnen de cultureel-erfgoedsector en ten aanzien van de verschillende overheden, de Vlaamse overheid in het bijzonder.

Aan het overleg nemen volgende organisaties deel: Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis, Archief en Documentatiecentrum voor het Vlaams-nationalisme (ADVN), Archief en Museum voor het Vlaams Leven te Brussel (AMVB), Archiefbank Vlaanderen, Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG), Centrum Vlaamse Architectuurarchieven (CVAa), Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur (CRKC), Erfgoedcel Mechelen en Erfgoedcel Waasland als vertegenwoordiger van de erfgoedcellen, ETWIE - Expertisecentrum voor Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed, Familiekunde Vlaanderen, Het Firmament, FOMU Fotomuseum Provincie Antwerpen, Heemkunde Vlaanderen, Huis van Alijn, ICOM Vlaanderen, KADOC Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving, LECA Landelijk Expertisecentrum voor Cultuur van Alledag, Liberaal Archief, PACKED vzw - Expertisecentrum Digitaal Erfgoed, Resonant, Sportimonium, STAM Stadsmuseum Gent, tapis plein – expertisecentrum immaterieel erfgoed en participatie, Vlaamse Erfgoedbibliotheek, Vlaamse Kunstcollectie (in naam van de drie partnermusea), Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie (VVBAD).

Volgende groepen en organisaties laten zich vertegenwoordigen: het interprovinciaal depotoverleg en het museumconsulentenoverleg.

Het memorandum is in samenwerking met het overleg van de op het Vlaams niveau erkende musea.